Dieric Bouts toont zich meester van detail

Nooit eerder waren zoveel werken van Dieric Bouts bij elkaar te zien. Museum M in Leuven geeft een spectaculair overzicht van de Vlaamse meester. Maar de vergelijking met Eddy Merckx en Star Wars had achterwege mogen blijven…

In de grafkerk van de Spaanse katholieke koningen Ferdinand II van Aragon en Isabella I van Castilië in Granada hangt een altaarstuk van Dieric Bouts. Het drieluik toont de kruisiging, de kruisafname en de herrijzenis van Christus. Maria zit hevig geëmotioneerd aan zijn voeten, terwijl het levensloze lichaam van het kruis wordt getild. Het altaarstuk is een hoogtepunt uit het oeuvre van Bouts en na 500 jaar weer tijdelijk terug in Vlaanderen.

Dieric Bouts

Dieric Bouts is minder beroemd dan Jan van Eyck of Rogier van der Weyden, maar zijn werk is van even hoge kwaliteit. Bouts werd rond 1415 geboren in Haarlem, maar werkte een groot deel van zijn leven in Leuven. Hij wordt geroemd om het realisme in zijn werk, maar ook om zijn vernieuwingen zoals het gebruik van het verdwijnpunt en de landschapschilderingen op de achtergrond van zijn werken.

Vooral het detail in de werken van Bouts zorgt voor veel kijkplezier. Neem bijvoorbeeld de nijptang onder het kruis in het triptiek uit Granada. Hoe moet je die spijkers anders uit het kruis krijgen? Of neem de bloedsporen op het lichaam van Christus. De verf wordt steeds transparanter naarmate de bloeddruppels kleiner worden.

Klein oeuvre

Vooral het realisme in de gezichten is overtuigend. In de grote altaarstukken is ieder figuur als een klein portret. In Mater dolorosa schildert Bouts de rood doorlopen ogen van Maria, na het velen huilen aan het kruis van Jezus. Ook in de het gebuik van schaduw in de het gezicht en op de kleding is hij tijdgenoten vooruit.

Er zijn ongeveer 35 schilderijen van Dieric Bouts bewaard gebleven. Museum M heeft geprobeerd zoveel mogelijk van deze werken naar Leuven te halen. Met succes! Ongeveer de helft van Bouts’ oeuvre is dit najaar in Leuven te zien en daarmee is de grootste overzichtstentoonstelling aller tijden. Daarnaast zijn schilderijen uit Bouts’ atelier en van zijn zoon Albrecht Bouts te zien.

Museum M

Hoe indrukwekkend dat aantal ook is, met 20 werken vul je niet een hele tentoonstelling. De curatoren hebben er daarom voor gekozen om de afbeeldingen van Bouts te vergelijken met beelden uit onze eigen tijd. Maar dat hadden ze beter niet kunnen doen. Het lijden van Jezus in de schilderijen wordt vergeleken met foto’s van wielrenners als Eddy Merckx. Een fragment uit Star Wars dient als hedendaags equivalent van Bouts’ fantasielandschappen. De vergelijkingen raken kant noch wal.

Het is een smetje op een verder spectaculaire tentoonstelling. Dankzij het systeem met tijdsloten is het rustig in de zalen. Alles mondt uit in een schitterende slotzaal met het altaarstuk van het Laatste Avondmaal. Normaal hangt dit paneel in de Sint-Pieterskerk in Leuven, maar nu kan je veel dichterbij komen. Hierdoor kan je bijna in het werk kruipen om ieder detail te bekijken.

Tentoonstellingen in 2023:
Kees van Dongen (Singer, Laren) – Brave New World (Fundatie, Zwolle) – Vermeer (Rijksmuseum, Amsterdam) – Sofonisba Anguissola (Rijksmuseum Twenthe, Enschede) – Bentvueghels (Centraal Museum, Utrecht) – Rembrandts tijdgenoten (Hermitage, Amsterdam) – Primitieven (MORE, Gorssel) – Henry Moore (Beelden aan Zee, Scheveningen) – Jaren 20 (Kunsthalle, Bonn) – Hollandse Meesters (Arp Museum, Rolandseck) – Van Gogh in Auvers (Van Gogh, Amsterdam), Futurisme (Kröller-Müller, Otterlo) – Ode aan Antwerpen (Catharijneconvent, Utrecht) – Patricia Kaersenhout (Bonnefanten, Maastricht) – Made in Paris (Folkwang, Essen) – Middellandse Zee (Singer, Laren) – Soutine (K20, Düsseldorf) – Hilma af Klint (Kunstmuseum, Den Haag) – Ai Weiwei (Kunsthal, Rotterdam) – Anselm Kiefer (Voorlinden, Wassenaar) – Aan de Seine (Van Gogh, Amsterdam) – Mummieportretten (Allard Pierson, Amsterdam) – Familie Brueghel (Noordbrabants, Den Bosch) – Oekraïne (Fundatie, Zwolle) – Derde Rijk (Museum Arnhem) – Ellen Gallagher (Stedelijk, Amsterdam) – Dieric Bouts (Museum M, Leuven)

The post Dieric Bouts toont zich meester van detail appeared first on KunstVensters.