2023 was het jaar van de uitverkochte Vermeer-tentoonstelling, de eerste teruggave van koloniale roofkunst en een nieuw iconisch standbeeld voor Rotterdam. KunstVensters blikt terug op het kunstjaar. Wat was de beste tentoonstelling van 2023?
Na drie jaren met de gevolgen van de corona-epidemie, was 2023 weer een geweldig kunstjaar. In Nederland waren tentoonstellingen van hoge kwaliteit te zien. Kijk in onderstaand jaaroverzicht terug op 2023!
Knotje van Rotje
In juni werd voor het station van Rotterdam het beeld “Moments contained” onthuld. Het grote beeld zorgde meteen voor veel discussie. NRC columnist Rosanne Hertzberger vroeg zich af waarom zwarte vrouwen een beeld nodig hebben en de Volkskrant had twijfels over de financiering van het beeld. Maar het nieuwe icoon van Rottterdam werd omarmd door het grote publiek. Dagelijks worden honderden selfies met het beeld genomen en ook de eerste bijnaam is een feit: het Knotje van Rotje.
In september onthulde de Britse kunstenaar Chris Ofili een muurschildering in Tate Britain, ter nagedachtenis aan de vreselijke brand in Grenfell Tower in Londen. Het werk is een eerbetoon aan de jonge kunstenaar Khadija Saye, die omkwam in het vlammen.
Wat was de beste tentoonstelling van 2023?
In januari riepen we 2023 uit tot het jaar van Johannes Vermeer. En dat is het geworden! De tentoonstelling in het Rijksmuseum was binnen 2 dagen uitverkocht en trok uiteindelijk 650.000 bezoekers. Nog nooit werd een tentoonstelling in Nederland door zoveel mensen bezocht. De tentoonstelling bracht 28 van de 37 werken van Vermeer naar Nederland, een volstrekt unieke prestatie. Johannes Vermeer in het Rijksmuseum was daarom de beste tentoonstelling van 2023.
2023 was een rijk tentoonstellingsjaar. De spectaculaire tentoonstelling over Vincent van Gogh in Auvers raakte een beetje ondergesneeuwd door de Vermeer-hype. Maar dankzij vele bruiklenen waren hier ook vrijwel alle werken uit de laatste maanden van Vincent van Gogh te zien. Ook de Sofonisba Anguissola expositie in het Rijksmuseum Twenthe was indrukwekkend dankzij de compleetheid. Alle beroemde werken van Anguissola waren naar Enschede gekomen.
Op dit moment zijn nog steeds meerdere toptentoonstellingen in Nederland te zien. De tentoonstelling met werk van Anselm Kiefer in Museum Voorlinden maakt indruk, omdat het grote installaties combineert met intieme werken, zoals de kunstenaarsboeken. Kunstmuseum Den Haag laat Nederland kennismaken met Hilma af Klint. Hoewel de vergelijking met Mondriaan soms wat overdreven is, toont het museum wel alle grote series van Af Klint.
Lees onze artikelen terug over de 5 beste tentoonstellingen van 2023:
#1 – Vermeer is de meester van het detail
#2 – De laatste maanden van Van Gogh in Auvers
#3 – De poëzie van Anselm Kiefer in Museum Voorlinden
#4 – Sofonisba Anguissola: Koningin van het portret
#5 – Hoe hebben we Hilma af Klint kunnen vergeten?
Roofkunst
Nederland gaf in 2023 voor het eerst roofkunst terug aan Indonesië en Sri Lanka. Het gaat onder andere om de Lombokschat en het Kanon van Kandy. Na jarenlang gesteggel en uitstellen is daarmee eindelijk een begin gemaakt aan de belofte van het kabinet, om roofkunst te retourneren aan de rechtmatige eigenaars. Het ligt in de lijn der verwachting dat de komende jaren meer werken zullen volgen, waaronder de beroemde Benin-bronzen.
In juli 2023 ging ook het herdenkingsjaar over de afschaffing van de slavernij van start. Het was in 2023 150 jaar geleden dat tot slaaf gemaakten werkelijk vrijkwamen. KunstVensters had daarom veel aandacht voor koloniale kunst en hedendaagse kunstenaars, die stilstaan bij de gevolgen van slavernij en racisme.
Lees onze artikelen terug over kolonialisme en racisme:
– Waarom hangt Raden Saleh niet in de eregalerij?
– Wie waren de zwarte modellen Laure en Joseph?
– Waarom zie je zwarte jongens in de schilderijen van Veronese?
– de Sporen van kolonialisme in de portretten van Albert Eckhout
– Ongemak en geweld bij de American People van Faith Ringgold
– Hans Broek onderzoekt het slavernijverleden
– Marcel Pinas viert de Marroncultuur
– Romare Bearden en ‘all that jazz’
– Teruggave van koloniale roofkunst: Hoe werkt dat?
15 jaar KunstVensters
In 2023 vierde ik het 15 jarig jubileum van KunstVensters. Opnieuw zag ik de bezoekersaantallen het afgelopen jaar stijgen. Ondertussen volgen duizenden mensen KunstVensters via de nieuwsbrief en sociale media. Ik wil alle bezoekers danken voor de lieve reacties en vele mailtjes. Het is soms zoveel dat het moeilijk is alle mails persoonlijk te beantwoorden.
Om stil te staan bij het jubileum plaatste ik 5 schitterende kunstroutes in Nederland. Te voet of te fiets kunt u zo in de voetsporen treden van de bekendste Nederlandse kunstenaars. Heeft u al een route uitgeprobeerd?
Ontdek de kunstroutes door heel Nederland:
– Op pad met Jacob van Ruisdael: Haarlem vanuit de duinen
– Op pad met Johannes Bilders: Wat zijn Wodanseiken?
– Op pad met Rembrandt van Rijn: Waar woonden de rijke Amsterdammers?
– Op pad met Jan van Goyen en Albert Cuyp: Wolken en water in Dordrecht
– Op pad met Vincent van Gogh: Locaties uit de schilderijen van Van Gogh
Wat waren de meest gelezen artikelen van 2023?
Ik schreef in 2023 127 nieuwe artikelen, waaronder 28 artikelen over tentoonstellingen. Ook kreeg KunstVensters een nieuw jasje, waarin artikelen sneller laden en beter terug te vinden zijn. Het afgelopen jaar voltooiden we de Canon van de Nederlandse Kunst. Na vijftig vensters en vier extra artikelen is het overzicht van de Nederlandse kunst eindelijk compleet.
Ik wil alle bezoekers danken voor het trouwe lezen van de artikelen. Ik wens u allen een geweldige jaarwisseling! Op nieuwjaarsdag leest u hier mijn traditionele vooruitblik op kunstjaar 2024!
Lees de vijf meest gelezen artikelen van 2023 terug:
#1 – Alle schilderijen van Johannes Vermeer
#2 – Kees van Dongen was beroemd, maar werd ook weer vergeten
#3 – De poëzie van Anselm Kiefer in Museum Voorlinden
#4 – Nola Hatterman: Suriname in de spotlight
#5 – Nieuwe pigmenten gaven het impressionisme kleur
Nooit meer een artikel missen? Schrijf u dan nu in de voor de KunstVensters nieuwsbrief!
Of volg KunstVensters op Twitter, Facebook of Instagram!
KunstVensters Jaaroverzicht
Lees ook de jaaroverzichten van voorgaande jaren terug:
2018 – 2019 – 2020 – 2021 – 2022 – 2023
The post Jaaroverzicht 2023: Vermeer, Roofkunst en het Knotje van Rotje appeared first on KunstVensters.