Beklemmend geweld in het werk van Beatriz González

Iedere Colombiaan kent een slachtoffer van de drugsoorlog in het land. Het geweld en de corruptie houdt het land al decennia in zijn greep. Kunstenaar Beatriz González schildert de gevolgen van het geweld. De beklemmende schilderijen tonen vooral persoonlijke verhalen.

In 1965 leest Beatriz González in de krant over een jong stel dat met een sprong in de Colombiaanse Sisgarivier uit het leven stapte. Ze zagen de actie als een symbool van hun eeuwigdurende liefde. González gebruikte de foto bij het artikel als inspiratie voor een reeks collage-achtige schilderijen. Het was een beklijvend beeld: de gevouwen handen als teken van hun liefde, het bosje bloemen als vanitas-symbool.

Europa

Beatriz González leerde de kracht van beelden kennen door Europese kunst te bestuderen. In de jaren 70 woonde ze 8 maanden in Nederland en raakte ze gefascineerd door het werk van Johannes Vermeer. In Museum de Pont is nu haar kleurrijke herinterpretatie van de Lacemaker te zien. Bij de opening van de tentoonstelling vertelt Gonzalez over de ruzie die ze had met haar leraren over haar bewondering voor Vermeer: ‘Hij vond dat ik beter Rembrandt kon kiezen, dan Vermeer. Rembrandt maakte in ieder geval nog grote doeken.’

González werd ook buiten Colombia beroemd door meubels te beschilderen met Madonna’s en Jezussen uit de Renaissance-kunst. In Museum de Pont staan een bed en een kast uit deze periode. Het leverde haar de titel van Latijns-Amerikaanse pop kunstenaar op. Een bijnaam waar ze niet blij mee was. González schilderde geen afbeeldingen uit de consumentencultuur, zoals de Amerikaanse Pop Art kunstenaars. Ze liet zich juist inspireren door de maatschappelijke gebeurtenissen in Colombia.

Geschiedenis

Het Napalm meisje in Vietnam, de Syrische dode bootvluchteling op het strand, de man voor de tank op het plein van de Hemelse vrede: het zijn vaak foto’s die ons beeld van de geschiedenis bepalen. Voor Colombianen zijn de foto’s van de tank op de trap van het paleis van justitie zo’n iconisch beeld. In 1985 bestormde een guerillabeweging het gebouw en stichtte er brand om bewijsmaterialen te vernietigen.

Na de bestorming van het paleis van justitie kregen politieke en actuele gebeurtenissen een steeds centrale plek in de kunst van Gonzalez. Vaak tonen haar schilderijen niet het geweld van de Colombiaanse drugsoorlog, maar vooral de gevolgen voor de bevolking. Een terugkerend thema in haar schilderijen zijn de lichamen van slachtoffers, die aan een stok door de stad worden gedragen. González schilderde lijkdragers op een 9000 graven van een begraafplaats in Bogotá. Het steeds herhalende beeld van de lijkdragers laat zien hoeveel anonieme slachtoffers er door drugsgeweld zijn gevallen. In Museum de Pont is de begraafplaats nagebootst in een zaal die volledig behangen is met lijkdragers.

Persoonlijke verhalen

Oorlog en vrede zijn het hoofdthema van de tentoonstelling. Middenin de grote zaal van Museum de Pont hangen twee metershoge doeken, die Gonzalez maakte op basis van twee recente krantenfoto’s. Telón Guerra (Doek oorlog) toont een groep vermoorde sekswerkers aan de oevers van een rivier. In Telón Paz (Doek vrede) vieren musicerende figuren de teruggave van gekoloniseerd land aan de inheemse Kogi-gemeenschap. González laat zo zien dat oorlog en vrede naast elkaar bestaan in Colombia.

Beatriz González vindt zichzelf geen politieke kunstenaar. Haar werken hebben geen boodschap, maar tonen vooral de persoonlijke verhalen van de slachtoffers van de Colombiaanse drugsoorlogen. Door haar warme kleurgebruik wordt de kijker bijna nietsvermoedende de heftige scènes ingetrokken. Maar de kleuren kunnen het verdriet van de slachtoffers niet verbloemen. De geëngageerde schilderijen van González blijven hierdoor op je netvlies staan. Dat is de kracht van beeld.

The post Beklemmend geweld in het werk van Beatriz González appeared first on KunstVensters.